Morgen in herinneringscentrum kamp Westerbork

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat de Jodenster is ingevoerd in Nederland, als een van de reeks anti-Joodse maatregelen. Die zorgden ervoor dat Joden werden gesignaleerd, geïsoleerd en vervolgens gedeporteerd. Eerst naar kamp Westerbork, vervolgens naar vernietigingskampen in het oosten.

In het programma van de Dodenherdenking spelen kampoverlevenden en jongere generaties een belangrijke rol.

In het museum

Ooggetuigelezingen
Ooggetuige Michael Povel (10.30 uur) is in 1941 geboren in Amsterdam. Zijn Joodse familie van moeders kant is uit Berlijn afkomstig, zijn vader is niet-Joods. De grootmoeder van Michaël wordt via de Hollandsche Schouwburg en kamp Westerbork naar het vernietigingskamp Sobibor gedeporteerd. Omdat de moeder van Michaël gemengd getrouwd is, wordt ze niet naar Westerbork weggevoerd. Michaël Povel kan zich nog de dreunende laarzen van de soldaten herinneren die bijna dagelijks langs zijn huis marcheren.

Ooggetuige Joop Waterman (13.00 uur) is in 1943 geboren in kamp Westerbork. Zijn Joodse ouders zijn korte tijd daarvoor vanuit Amsterdam naar Westerbork gedeporteerd. Door de slechte omstandigheden kan Joop’s moeder hem niet voeden. De vrouw van Rabijn Vorst, die kort ervoor haar eigen kind heeft verloren, biedt haar hulp aan waardoor Joop in leven blijft. In 1944 wordt het gezin Waterman naar concentratiekamp Bergen-Belsen gedeporteerd en uiteindelijk in de buurt van de plaats Tröbitz bevrijd door de Russen.

Ooggetuige Max Degen (14.30 uur) is geboren in 1942 te Amsterdam. Wanneer hij drie maanden oud is, wordt hij ondergebracht bij zijn Joodse oom Sjaak en niet-Joodse tante Wies. Ze worden verraden en Max komt in de Hollandse Schouwburg terecht. De Trouw-verzetsgroep smokkelt hem naar buiten in een koffer. Max wordt naar een kinderloos echtpaar in Zaandam gebracht en blijft daar tot het eind van de oorlog. Max´ vader, moeder en broertje zijn via kamp Westerbork naar Sobibor gedeporteerd en overleefden de oorlog niet.

Ooggetuige Evalina Stad (16.00 uur) is op 13 januari 1942 in Amsterdam geboren. Toen Evalina drie maanden oud was, werd haar haar vader opgepakt en naar Mauthausen gestuurd en acht maanden later is hij van honger en uitputting omgekomen. Evalina komt via het verzet uiteindelijk in 1943 in Dokkum bij een vrouwelijke predikant en haar huishoudster terecht. Ze heeft tijdens haar kinderjaren veel in ‘het achterhuis’ gezeten als er een huiszoeking was.

Op het kampterrein

Theater
Om 13.00 uur wordt in het bos nabij het kampterrein de theatervoorstelling Wij staan er buiten gespeeld door jongeren die opgroeiden in de buurt van Kamp Westerbork. Om deze voorstelling bij te wonen is reserveren verplicht.

Rondleidingen
12.00 uur – gratis rondleiding met gids over het terrein van kamp Westerbork.
14.00 uur – gratis rondleiding met gids over het terrein van kamp Westerbork.

---

Dodenherdenking bij Nationaal Monument Westerbork

19.10 – Stille tocht
> Westerborkklok
> Rinske Heuker en Frédérique Olthof van het dr. Nassau College uit Assen lezen kindernamen voor.

19.30 uur – Herdenkingsprogramma

> Kinderlezing Clint Weijers

> Drie generaties Mirjam Krieg komt tijdens de oorlog met haar ouders en zusje terecht in kamp Westerbork waar-na ze naar Bergen-Belsen worden gedeporteerd. Het gezin Krieg gaat aan het eind van de oorlog mee in het zogeheten ‘Verloren Transport’, dat bij Tröbitz door de Russen werd bevrijd. Met haar kinderen en kleinkinderen vertelt Mirjam haar verhaal.
Na de oorlog heeft haar vader, Hans Krieg, het lied Waar zijn de Joden van Amsterdam? geschreven. Dit nummer zal voorafgaand aan de Stille Tocht gespeeld worden door musici van het Prins Claus Conservatorium.

> Pass It On Douwe Bob

> Thijs de Lange draagt zijn gedicht Een plein voor.

> Overdenking Alphons Katan viel in de loop van 1941 met zijn ouders opeens onder de Duitse wet, die bepaalde wie Joods was. Alphons’ vader en moeder verzetten zich hiertegen en weigerden de ster te dragen. Toen de ouders van Alphons in 1942 werden opgepakt, werd hij bij een bevriend Joods echtpaar ondergebracht. Hij herinnert zich nog levendig dat hij toen met onmiddellijke ingang dé ster moest dragen. Alphons kwam in kamp Westerbork terecht, maar werd vrijgelaten. Daardoor werd zijn leven gered. Zijn ouders trof een ander lot. Alphons’ moeder werd in Auschwitz vermoord, zijn vader werd het slachtoffer van medische experimenten in een nevenkamp van Mauthausen.

> Fine Line Douwe Bob

> Kaddisj Joop Waterman

20.00 uur – Stilte
> Signaal taptoe Stephen de Koning
> Bloemlegging met muzikale begeleiding door Eugenia Paniza  (piano) en Jenifer Yañez (viool) van het Prins Claus Conservatorium.
> ‘Chanson de Nuit´ – Edward Elgar
> ‘Après un Rêve’ – Gabriel Faure
> ‘Moment Musicaux’  no. 6’ – Franz Schubert

Praktische Informatie
In verband met de verwachte drukte en de goede weersvooruitzichten verzoeken wij u, indien mogelijk, op de fiets te komen. Op deze manier kan het bosgebied zoveel mogelijk ontlast worden van autoverkeer.

Tussen 11.10 en 17.00 uur worden twee pendelbussen tussen het museum en het kampterrein ingezet. Na 17.00 uur zullen de bussen nog 1 keer naar het kampterrein rijden.

Komt u met de auto, volg dan de aanwijzingen van de verkeersregelaars op. Wie met de auto komt mag vanaf 18.00 uur doorrijden naar het kampterrein. Rond de historische plek zijn parkeerplaatsen ingericht. De weg vanaf het kampterrein naar de rotonde in Hooghalen na afloop van de herdenking, tussen 20.00 en 22.00 uur, zal uitsluitend eenrichtingsverkeer zijn.

Er is een toilet aanwezig op het kampterrein. In verband met de aanwezigheid van de radiosterrenwacht (ASTRON) wordt u verzocht uw mobiele telefoon uit te schakelen.
Let op: de achterzijde van het kampterrein (richting Amen) is afgesloten op last van de Brandweer en de Politie. Via deze weg is de herdenking niet toegankelijk.

Bron tekst : Herinneringscentrum Kamp Westerbork